Өнөөдөр миний төрсөн өдөр, Өнгөт орчлонд мэндэлсэн өдөр

Хүн болж төрнө гэдэг хэдэн зуун мянган арвайг унагахаар ганц нь зүүний үзүүр дээр тогтдог гээд үлгэр домог, аман яриа, бурхан багшийн сургаал дээр байдаг билүү. Ямар ч байсан энэ өгүүлбэрийг мэдээд ёстой аз нь алгандаа багтаж ядсан нь хүн болж төрдийн байна гэж ойлгодог болсон. За тэгээд өнөөдөр миний төрсөн өдөр болохоор бага байхдаа төрсөн өдрөө яаж тэмдэглэдэг байсан жижиг дурсамжаасаа бичье гэж бодлоо. Намайг бага байхад манай цэцэрлэгийхэн их л гоё тэмдэглэдэг байсан санагддаг. Би ширээний хамгийн дээд талд нь суугаад зөндөө амттай юм идээд манай ангийхан надад зориулж бяцхан концерт тоглоод, тэд их авъяастай, орос цэцэрлэгт явж байсан болохоор том том чихэр идэж нүүрээ завааруулдаг байснаа тод санадийн. Одоо тэгсэн чинь яаж байна beer уугаад л, бүжиглээд л... хэхэ
Харин 2006 оны төрсөн өдөр үнэн янзтай болж байсан. Яг 07.31нд би жуулчинтай байсан учир урьдчилж найз нартайгаа амралтанд явсийн, за тэгээд тэнд 3 хоносон гээд л бодчих... угаасаа явсан хүмүүс нь мэдэж байгаа биз дээ өөр өөрсдийгөө, ёстой л хэн хэн нь байсанг бэ? болсон шдээ хөвгүүдээ...хэхэ /Тү, Са, О, Ор, Тэ, Бо,Ба, Су/ялангуяа энэ Тэ гэж хүүхэд...яаяа. Энэ удаад та нарын нэрийг харин олон түмэнд зарласангүй үлдээлээ. Зарлачуул авигүй бол гай нууц задруулсан энэ тэр гээд орой харих гээд явж байхад орцонд зодчиж магад...хэхэ. Энэ бол аль 31нээс өмнөх өдрүүд шд. Тэгээд дараа нь 07сарынхаа 31нд Архангай аймгийн Өгий нууранд нар жаргаж байхад завиар зугаалж байсан санаж байна. Ёстой сооl байсан. Тэр Өгий нууранд нар жаргаж байгааг ээ. Зургийг нь хардаа.Энэ алхаж байгаа нь би манай жуулчин авсан зураг байгаа юм. Завиар зугаалж байгаа зургаа хайгаад олдоггүй ээ. Энэ 2007 оны төрсөн өдрийн талаар дараа бичнээ. Зурган дээр дарж томруулж үзээрэй.

13-р зуун цогцолбороор аялахуй.

Урчуудын отог...

Та бүхэн 13-р зуун цогцолбороор морилон очиход таныг угтан тосох хүмүүс нь эртний баатруудыг санагдуулахуйц цэргүүд байгаа. За тэгээд юуны өмнө 13-р зуун цогцолборын "Урчуудын отог"-р морилон, урчуудын урлан бүтээсэн тэртээх зуунд монгол түмний өмсөж байсан бидний хэлж заншснаар /лам захтай дээл/ өмсөж зургаа даруулж, хүсвэл баатрын хувцас ч өмсөж тэрхэн агшинд өөрийгөө Чингэс хааны эрэлхэг баатар болгон хувиргах боломжтой.
Гэхдээ мэдээж 100% бүх зүйлийг тэр үеийх шиг хийж чадахгүй нь тийм ч гэлээ хичээж байгаа нь бахархууштай. Мэдээж 13-р зуунд сальфетка хэрэглэж байгаагүй байх гэж бодож байна, тэглээ гээд жуулчдын амыг ямар ханцуйгаар нь арчуулалтай нь биш. Ер нь аялал жуулчлалын салбарын үйлчилгээний хамгийн sensitive зүйл бол яах аргагүй food-ын асуудал байдаг юм байна. Магадгүй хүний физологийн анхдагч хэрэгцээ гэдэг утгаараа нөгөө хэдийг чинь good аppetite-тай идүүлж байж хэдэн төгрөгийг нь саана шүү дээ. Үзэх зүйлсийн хувьд бол харьцангуй ойлголт л доо. Дээр нь мэдлэгтэй сайн орчуулагч байх хэрэгтэй. Та юу гэж бодож байна?

Монголын Аялал Жуулчлалын Attraction...

Та бүхэн Монголынхоо эзэнт гүрний үе 13-р зуунд эргэн очихыг хүсч байвал доорх мэдээллийг уншаарай.

Монголын аялал жуулчлалын зах зээл анх "Алтай" зочид буудал, Гадаадын иргэдэд үйлчлэх товчоо гэдэг нэрнээс цаашгүй байсныг бодвол арай гайгүй дэвшиж байна гэлцдэг. Энэ нь ч маргахын аргагүй үнэн. Гэхдээ гадаадыхантай явж санаа оноог нь хааяа нэг сонсчдог хүний хувьд хэлэхэд аялал жуулчлалын үйлчилгээ гэж үнэн түүхий байгаа гэдэгтэй санал нийлдэг. Дээрээс нь манайх жуулчдад үзүүлчихээр Attraction байхгүй гэж хэлэхэд болно. Гадны иргэд ирээд сайхан байгаль үзээд л явдаг. Жишээлбэл:Франц бол Эфилийн цамхагаа, Хятад Цагаан хэрэмээ, Англи Гүүрээ гэх мэт хүний гараар бүтсэн хосгүй сайхан зүйлсээ үзүүлээд мөнгийг нь сааж өгөөд үддэг. Харин манайд, бурхан харамгүй өгсөн Хөвсгөл нуур, Говь, Баруун аймгуудын өндөр уулс, мөсөн гол, Тэрэлж гэх тоотой хэдэн хүмүүсд танигдсан байгалийн цогцолборт газруудаар явж үзээд гэр баазад хоноглоод, хорхог идээд л, аймар тамтай хэцүү замаар хэдэн хоног хамаг биеийг нь доргитол давхиулж өгөөд л онгоцны буудал дээр bye bye гэж хэлээд явуулдаг даа. Харин 2006 оноос нэгэн сайхан саашаалтай реклам явж ирснийг та санаж магад. "Хувьтай төрсөн Монголчууддаа" гэсэн уриагаар аялал жуулчлалын зах зээл дээр цоо шинэ зүйл санаачлан гарч ирсэн Genco Tour Bureau хувьцаат компаний 3 багц төслийн талаар хэдэн үг хэлье гэсийн. "Чингэс Хааны Хөшөөт Цогцолбор", "13-р Зуун Цогцолбор", "Спа зочид буудал, Гольфын цогцолбор" гэсэн багц төслүүдийг хэрэгжүүлж, зарим хэсгийг нь ашиглалтанд оруулж эхлээд байна. Энэхүү төслүүдийн хэрэгжилтийн талаар удахгүй зав гарахаараа цуврал болгон хүргэнээ.

Emch nar...

Yooh, heden honog biy uvduud shunu ch untaj chadsangui shd...
Baahan surtei nertei, unetei emneleguudeer yvaad suuldee bur emch nart itgeh itgel aldarchaad suuj btal unuudur sanamsarguigeer neg heneggui marzan baagiid uzuullee shd.Taalagdsaan...
Urd ni Hadagtai, Marie Stops geed emneleguuded ochood unetei unetei shinjilgee hiilgeed bhad nuguu emch nar ni heldeg ug ni ta eruul bn, barag l ta yah gej emnelegt ireev uhaanii yum heleed bsan. Suuldee bur biy uvduh ni bur daamjraad hagas manaraltiin baidaltai l yvj blaa shd...Uvchin namdaah em uuchaad l ...Yag l neg jaahan gradus nemeed haltsan yum shig gesen. Hehehe. Bi tegeed emch nart yeruusuu itgej chadahgui yum. Saikhan tailbarlaad ugvul bas yu gehev, tegehed chin yu ch helehgui. Minii end uvduud bnaa geed bhad zuv zugeer bn geed uuduus melelzeed zugeer. Unuudur harin sanaandgui yvj bgaad UB lavlah 1617 ruu zalgaad dotor uzleg hiideg emnelegiin hayag utas bn uu geed zalgasan chin Amar geed emneleg bgaa geheer ni tiishee davhiad ochloo honeytaigaa. Tegsen neeh heneggui gar bdiin emch ni. Za tegeed l namaig chin uzej ugluu shdee... hehe, tongoilgood l, buhtiilguud l, nuruu huzuunii zurag ene ter-g chin tsonhnii gereld haraad l...bid2 bur za ene ch dee gesen uhaanii hartsaar hoorondoo dohiltsood l suugaad blaa. Tegj tegj baahan tailbar hiigeed buh yum-g min sain heleed ugsii shd, hamgiin gol ni minii medereed bgaa zoviuriig mash zuv heleheer ni bi ter emchiig ih unelsen. Tegsen chin neeree ih ineedtei Hosvansemberuu geed neeh surhii uran tsetsen ugtei emchid uzuulj bsan todorhoiloltoo ter emchid uzuuleh gesen chin naadah chin hereggui zugeer show geheer ni bur ineed hureed yvtsan, medeej hajuud ni ineegeegui l dee, ter emchiin helj yarij bgaa ni ih buduuleg maygiin murtluu chadvariih ni huvid bid unelsen l dee. odoo tegeed neg saikhan setgeld hursen emchilgee bichij ugsun bolohoor sain emee uuj bya daa... tegehed uchir ni oldoh biz.

Мөрөөдлөөрөө эхлэе...

Би ер нь их хачин сонин юм бодож явдаг нэгэн л дээ. Ямар нэгэн сонин дүрсүүдийг өөрийнхөө дураар янз бүрийн дүрс болгон үүсгэж харах нь ер бусын мэдрэмжүүдийг надад төрүүлж байдаг. Хүмүүс хараад ямар ч утга алга гэсэн дүрс надад хамгийн утга төгөлдөр санагддаг. Энэ оруулсан зураг алдарт зураач Ван Гогийн "Алма" гэдэг зураг. Энэ өнгөний уусал ёстой гайхалтай. Би энэ зургийг анх хараад юу гэж бодсоныг уншигч та лав төсөөлөхгүй дээ. Гэхдээ мэдээж жинхэнэ нь биш шүү. Магадгүй хэн нэгэн нь Ван Гог шиг зураач болохыг л мөрөөддөг юм байлгүй гэж хэлэх байх л даа. Үгүй ээ, тэр биш. Миний бодсон зүйл гэвэл энэ зуруулсан хүүхэн нь байх сан гэж, ялангуяа гараа эрүүндээ хүргэн өргөсөн тэр эмэгтэй нь байсан бол гэж, бодсон. Инээдтэй байж ч магад. Гэхдээ надад ямар нэгэн өнгөний ууслууд их сайхан байдаг. Зүгээр л сайхан. Тэрнээс би зураач болж чадаагүйдээ харамсдаггүй, төрөл бүрийн өнгүүдийг мэдрэх л надад хангалттай байдаг. Харин сүүлийн үед би дэлхийд нэртэй гайхалтай өнгө хийж чаддаг зураачдын талаар ном, сонин материал уншъя гээд эрэл болоод байгаа. Энгийн нэг сонины өгүүлбэрүүд ч олдож байна л даа. Харин ганц сэдэвт зохиол монгол хэл дээр бараг байдаггүй юм шиг байна. Тухайлбал, хэн нэгэн нь Ван Гог, Пикасо-н амьдралын түүх, гайхалтай бүтээлүүдийх нь талаар, чухамдаа зургуудийг хуурамч ч гэсэн хэвлээд он сар өдөртэй, хэнд юунд зориулж бүтээсэн гэх зэрэг тайлбартай нь хэвлээд гаргавал надаас гадна өнгө мэдрэх дуртай олон хүн авна гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Ертөнц дээр хичнээн ... өнгө байдаг бол, бараг секундэд нэг өнгө шинээр үүсч байдаг ч байж магадгүй. Амьдрал тэгээд тэр чигээрээ өнгө. Нэг удаа манай их сургуулийн ангийн зургийн ангийн нэг залуу сургуулийн коридорт таараад, би зүс мэдэхээс таних үгүй л дээ. Тэгсэн тэр, "уучлаарай, та надад нэг тус болооч, ямар гэнэ үү нэг шалгалт өгч байгаа юм гэнээ, тэгээд та 1цаг сандал дээр суугаад өгөөч, би таныг зурах гэсэн юм" гэдэг байгаа. Надад их эвгүй сэтгэгдэл яагаад ч юм төрчихэж билээ. Би "Юу, юу яриад байгаан" гээд л бараг аашилаад яваад өгч билээ. Сүүлд нь би хүнд яах гэж муухай аашилав даа, зүгээр л аятайхан уучлалт гуйгаад татгалздаг байж гэж бодож билээ. Тэр үед би тэр хүнд тусалсан бол өнгөнд уусах байсан байх аа. Хүн бүр өөр өөрийн өнгөтэй байдаг. Магадгүй, би өөрийнхөө өнгийг мэдэх ч байсан юм билүү...